Током празничне сезоне, поруке о "чудотворним" дијетама и плановима за детокс почињу да се провлаче кроз разговоре, друштвене мреже и рекламе. За многе људе, овај период не доноси само славље, већ и кривицу, контролу и напет однос према храни, чак и пре него што седну за трпезу.
Ипак, све више стручњака доводи у питање овај приступ и нуди реалнију и здравију алтернативу: требало би престати да на храну гледамо као на казну или тест воље и почети да је доживљавамо као део бриге о себи.
Празници нису проблем - проблем је "култура дијета"
"Проблем није у ономе што поједемо током неколико дана, што је занемарљиво у односу на исхрану током целе године, већ у сталном притиску да непрекидно контролишемо тело и храну. Не верујемо у дијете и рестрикције, већ у дугорочну исхрану која укључује и одмор, самопоштовање и однос према физичкој активности", наглашавају нутриционисти.
Празници често активирају добро познати циклус: рестрикције пре Нове године, попуштање током славља и кривица или казна након тога. Такав образац, уместо да унапреди здравље, може да наруши однос према храни и појача анксиозност, пише Јуроњуз.
"Рестрикција увек даје привидан осећај контроле, али та контрола се лако урушава када дођу празнични дани", појашњавају.
Како бринути о себи без дијета и кривице током празника
Побољшање односа према храни не значи јести мање или избацивати намирнице, већ научити да слушамо тело, поштујемо глад и ситост и смањимо менталну буку око хране.
Један од кључних корака је престати са поделом намирница на добре и лоше, што је посебно изражено у ово доба године. Руска салата, колачи или породични ручкови не би требало аутоматски да изазивају осећај кривице.
Прескакање оброка уочи свечаних вечера, у намери да се сачува место за празничну трпезу, често има супротан ефекат - повећава анксиозност и умањује уживање у храни. Када на оброк долазимо са великом глађу, већа је вероватноћа да ћемо јести брзо, несвесно и уз осећај кривице, уместо да заиста осетимо шта нам прија.
Здравији приступ подразумева редовне оброке и прихватање ситости као савезника, јер она помаже да се одржи контрола и смањи емоционални притисак око хране. Током празника важно је и нормализовати намирнице које иначе изазивају жељу или осећај кривице, уместо да се строго забрањују до "посебног дана". Свесно и умерено укључивање такве хране помаже да се смањи емоционални набој и избегне осећај губитка контроле.